تاریخچه اتاق فرار در ایران و جهان
تاریخچه اتاق فرار (اسکیپ روم)
ایده ی این نوع بازی که بازیکنان رو داخل فضایی مشخص به دام میندازه حداقل برمیگرده به یک بازی متنی با اسم پشت درب های بسته (Behind Closed Doors)، که توسط جان ویلسون (John Wilson) در سال ۱۹۸۸ طراحی شد. طی پانزده سال بعدی، بازی های ویدئویی «فرار از اتاق» شروع به اقتباس از بازی های شبیه به مدل کلیک کردن. ژانر بازیهای «فرار از اتاق» با انتشار بازی کریمسون روم (Crimson Room) در سال ۲۰۰۴ محبوب شد، (بازی ساخته یتوشیمیتسوتاکاگی(Toshimitsu Takagi) که در کشور ژاپن ساخته شد.
اتاق کریمسون تا حد قابل توجهی به خاطر رشد دسترسی به اینترنت محبوبیت و شهرت پیدا کرد. این بازی هنوز هم در بسیاری از وبسایتهای بازی های کامپیوتری و سرگرمی ها در دسترس است، و مثالی خوب از هزاران بازی اتاق فرار ویدئویی که مثل اتاق کریمسون بیشترشون با یک مقدمه‌ی متنی شروع میشن (بعضی اوقات هم به دلیل اینکه از ژاپنی به انگلیسی ترجمه شده اند گیج کننده به نظر میرسند) و با راوی اول شخص روایت می شوند. جو بازی بیشتر به خاطر موسیقی ای که دارد، پیاده کردن قاعده‌های مینیمالیستی و اینکه افراد دیگر درگیر نیستند حسی شبیه به حس تنهایی را به بازیکن القا می کند.
کریسمون روم نسخه دیکید (Crimson Room: Decade) نسخه سه‌بُعدی (Adventure, First-Person, 3D) با روندی معمایی، از بازی های کامپیوتری با ژانر اتاق فرار می باشد. شخصیت اصلی و قابل کنترل بازی، کارآگاهی به نام Jean-Jacques Gordot است. گوردوت طی حوادثی مرموز خود را در یک اتاق زرشکی رنگ گرفتار و محبوس می‌یابد. دلیل وجود کارآگاه در این اتاق به روشنی معلوم نیست و گمان می‌رود که پیش تر نیز به این مکان آمده و یا شاید برای مقاصد تجسس و تحقیق به اتاق مزبور آمده باشد. برای خروج از این مخمصه، باید هر چیزی که در اتاق وجود دارد را بررسی کرده و بطور کلی از هر چیزی که در اختیار بازکن است، استفاده کند.
در اینگونه بازی ها بازیکن باید با کلیک کردن روی اشیاء و حرکت دادن موس به جهت مشخص اتاق رو جسجو کند. اگرچه الزاماً همیشه اینطور نیست، این بازیها اغلب در یک اتاق واحد برگزار می‌شوند و هدف نهایی فقط فرار از اتاق و خروج از درب می باشد. محبوبیت این بازیهای ویدیویی سرانجام الهام بخش ماجراهای اتاق فرار در دنیای واقعی شدند.
تاریخچه اتاق فرار-کریمسون روم
اون بازیهای قدیمی که با کلیک و اشاره فرار از اتاق ممکن بود، با گذشت زمان به یک ماجراجویی غافلگیر کننده در زندگی واقعی تبدیل شدند در حالی که فرض اساسی زندانی شدن در یک اتاق و نیاز به فرار به همان شکل باقی مانده بود.
اتاق های فرار در دنیای واقعی هر روزه در حال پیشرفت و گسترش می باشند. در این بازی ها بازیکنان باید از سرنخهای فیزیکی برای غلبه بر چالش‌ها و انجام مأموریت خود در اتاق استفاده کنند. آنها باید نسبت به محیط اطرافشان هوشیار باشند و به طور استراتژیک و انتقادی فکر کنند که چگونه می توانند از اجسامی که داخل اتاق هست برای رسیدن به هدفشان استفاده کنند.
اگر شما هم تجربه هایی از اتاق فرار دارید خوشحال میشیم نظراتتون رو راجع به این سرگرمی با ما به اشتراک بگذارید.
گسترش اتاق فرار از کامپیوتر تا جهان واقعیت:
در سال 2007 در کیوتوی ژاپن شرکت ریل اسکیپ گیم (REG[1]) توسط تاکائو کاتو[2]ی 35 ساله راه اندازی شد. این شرکت به عنوان اولین شرکتی که به طور رسمی فعالیت خود را در زمینه طراحی و ایجاد اتاق های فرار معطوف داشت، به شمار می رود، در سال 2011 بازی اتاق فرار پای به فراتر از مرزهای ژاپن گذاشت و در سنگاپور ظاهر شد. تعداد اتاق های فرار موجود در سنگاپور تا سال 2015 بالغ بر 50 اتاق با موضوعات متفاوت رسید. کائوزو ایواتا[3] که از دوستان تاکائو کاتو بود، فعالیت شرکت ریل اسکیپ را به ایالات متحده آمریکا منتقل نمود و با همان نام ریل اسکیپ در سال 2012 در آمریکا فعالیت خود را گسترش داد، در همین سال مجموعه ای مجزا از مجموعه های پیشین تحت عنوان پازل شکسته توسط نِیت مارتین[4] اولین شرکت رسمی در زمینه طراحی و ایجاد اتاق های فرار در آمریکا راه اندازی شد که تجربه های پیشین آن عمدتاً بر اساس استانداردهای ژاپنی ها که خود آنها نیز از بازی های کامپیوتری ایده برداری نموده بودند طراحی می گشت. این طراحی ها به گونه ای صورت می گرفت که عمدتاً از پازل های منطقی مانند توالی های ریاضی و یا کدگذاری رنگ بهره گیری می شد، تا آن که رفته رفته طراحی اتاق های فرار رنگ و بوی تازه ای به خود گرفت و رفته رفته از نبوغ و نوآوری های بیشتری برخوردار گردید.
پاراپارک بعد از راه اندازی 20 اتاق فرار در اروپا و استرالیا فعالیت خود را در سال 2011 به بوداپست مجارستان منتقل نمود. در این زمان مکانی تحت عنوان آتلیه گورکوویچ نیز فعالیت خود را آغاز کرد و چنین ادعا نمود که هیچگونه اطلاعی از بازی های اتاق فرار ژاپنی نداشته است و این مکان را صرفاً بر اساس نظریه جریان[5] و تجربیات شغلی خود بعنوان مربی شخصیت راه اندازی نمود.
ژاپنی ها بعنوان پیشکسوتان اتاق فرار بر این باور بودند که روشی که پاراپارک برای اتاق های فرار در نظر گرفته است، روش مناسبی نمی باشد. در این روش بازیکنان به طور کلی مجبور شدند کلیدهای پنهان را پیدا کنند یا برای رسیدن به آنها که در ظاهر غیرقابل دسترسی به نظر می رسد تلاش کنند تا به آنها دست یابند.
در سال 2012 یک استاد فیزیک سوئیسی یک بازی علمی برای دانش آموزانش ایجاد کرد. این بازی بعدها به نام اتاق ماجراجویی به عموم ارائه شد و در بیست کشور به عنوان یک نمایندگی از شرکت اصلی توزیع شد. اتاق های ماجراجویی پازل های علمی (به عنوان مثال کدهای مادون قرمز یا قطبی مخفی) را به این بازی اضافه نمودند.
در سپتامبر 2017، بیش از 8000 اتاق فرار در سراسر جهان وجود داشت. این امر می توانست به خصوص برای اپراتورها سودآور باشد، زیرا سرمایه گذاری پیشین تا 7000 دلار بوده است، در حالی که یک گروه از بازیکنان (4-8 بازیکن) برای یک ساعت حدود 500 دلار پرداخت می کنند و به طور بالقوه تولید درآمد سالانه تا چند صد هزار دلار را به دنبال دارد.
فرمت اتاق های فرار یا منطقه حاوی پازل یا چالش ها در نمایش های تلویزیونی متعدد در طول سال ها به وجود آمد.
اتاق فرار در ایران:
گرچه تاریخچه ی ورود بازی اتاق فرار به ایران را می توان از سال 1395 دانست، ولی پیش از آن نیز مسابقات تلویزیونی همچون راز سیب که الگویی از The Crystal Maze بود و به مجری گری فرهاد جم و مهسا محجور در سال 1374 در شبکه 3 سیما پخش می گردید نیز بعنوان نمونه ای از بازی های معمایی در تاریخچه بازی ها قرار می گیرد. از سال 1395 که بازی اتاق فرار (اسکیپ روم) به صورت بازی با مخاطب عمومی ایجاد شد تا سال 1397 اتاق فرارهای زیادی در ایران راه اندازی شد و نوآوری های زیادی در این بازی صورت گرفت، از جمله ژانرهایی که در این اتاق ها می توان مشاهده نمود ژانرهای معمایی، پلیسی، ماجراجویی، نجات، ترسناک، جنایی، فانتزی، تاریخی، سیاسی، تخیلی، کارآگاهی و فرار از زندان می باشد.
نکته حائز اهمیت در این بازی آن است در صورتیکه هریک از بازیکنان که بعنوان اولین تجربه در هریک از اتاق های فرار حضور یابند و طراحی اتاق برای ایشان دلچسب و دوست داشتنی نباشد، ایجاد جذابیت برای ایشان جهت مراجعه به سایر بازی ها بسیار مشکل می شود، لذا پیشنهاد تهرومز به مخاطبان بازی اتاق فرار آن است که حداقل به عنوان اولین تجربه، بازی هایی را تجربه کنند که طراحان آن برای بازی خلاقیت، زمان و ذوق قابل توجهی را بخرج داده باشند.
[1]- Real Escape Game
[2]- Takao Kato
[3]- Kazuya Iwata
[4]- Nate Martin
[5]- Mihál Csíkszentmihálii
